درد گرانی و کمبود دارو بر جان بیماران خاص 

در حال حاضر به گفته محمد جمالیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با کمبود ۴۵۰ قلم دارو در کشور مواجه هستیم که با توجه به عدم انجام اقدامات مؤثر، پیش‌بینی می‌شود کمبودهای دارویی در اسفندماه سال جاری افزایش یابد. کمبود دارو در کنار نوسانات ارزی موجب تغییر ناگهانی قیمت حدود 100 دارو و افزایش بعضا 400‌درصدی قیمت آنها شده که نه‌تنها هزینه‌های تولید و واردات دارو را به‌شدت افزایش داده، بلکه دسترسی به داروهای ضروری را برای بخش قابل‌توجهی از جامعه دشوار و گاه غیرممکن ساخته است. خروجی این وضعیت فشار مضاعفی را بر دوش بسیاری از خانواده‌ها، به‌ویژه بیماران مزمن و سرطانی، وارد کرده است تا جایی که حالا به گفته حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بیش از 50‌درصد از هزینه‌های درمان از جیب مردم تأمین می‌شود که در صورت عدم کنترل این وضعیت این مقدار به 80‌درصد در سال آینده می‌رسد!

درد کهنه 

مشکل دارو، مسأله امروز و دیروز نیست. چندسالی که با تغییر نرخ ارز و تحریم‌های جدید، رکود اقتصادی کشور و مشکلاتی از این قبیل لرزه به جان نظام سلامت به‌خصوص در بحث تأمین و تولید دارو می‌افتد. نظام سلامتی که چالش دارو یکی از ده‌ها چالش اساسی آن و البته مهم‌ترین آن است. به موازات آن‌که هرروز این چالش در کشور جان می‌گیرد، کمر خانواده‌های بیشتری زیر بار درد بیماری و تأمین دارو خم می‌شود. شب گذشته پیرصالحی، رئیس سازمان غذا و دارو گفت: «کمبود دارو و قیمت بالای آن، مشکلات جدی ایجاد کرده است. به‌عنوان مثال، برخی بیماران نیازمند داروهایی هستند که هزینه آنها ماهانه به ۶۰میلیون تومان و سالانه به ۷۰۰ میلیون تومان می‌رسد». 

مجموع برآورد مشکلات در حوزه دارو را شاید بتوان در چند دسته کلی تقسیم‌بندی کرد: تحریم‌ها و نوسانات ارز، بدهی 9000‌میلیارد تومانی بیمه‌ها به داروخانه‌ها، بازار سیاه دارو و ماهیگیری عده‌ای از این آب گل‌آلود، پایین آمدن توان اقتصادی مردم در خرید دارو با نرخ آزاد و...‌!

هرچند گرانی دارو در هر کدام از دسته‌هایی دارویی بار مضاعفی را بر دوش مردم می‌گذارد اما در این میان شرایط برای عده‌ای از بیماران دردناک‌تر است. چراکه حالا ۷۰ هزار بیمار ام‌اس، ۲۳ هزار بیمار تالاسمی، ۱۲هزار بیمار هموفیلی، 1100 بیمار پروانه‌ای و نزدیک به ۱۳۵ هزار بیمار جدید سرطانی که سالانه به این جمعیت اضافه می‌شوند، باید در کنار بیماری‌های خود، با چالش‌های بزرگ‌تر دیگری مانند کمبود دارو و گرانی‌های سرسام‌آور آن دست و پنجه نرم کنند. 

پماد بیماران ‌ای‌بی ‌در بیمه جزو اقلام زیبایی است!

حجت‌الاسلام سید حمیدرضا هاشمی گلپایگانی، مدیرعامل خانه ای‌بی در گفت‌وگو با جام‌جم با اشاره به این‌که درحال حاضر 1100 کودک در کشور به بیماری ‌ای‌بی ‌مبتلا هستند، می‌گوید: در حال حاضر یکی از مشکلات اساسی که ما با آن مواجه هستیم بحث دشواری تأمین پانسمان مورد نیاز این کودکان تحت تأثیر تحریم‌هاست. 

وی می‌افزاید: پانسمان از مهم‌ترین اقلام مورد نیاز برای این بیماران است، چراکه اگر این پانسمان‌ها به موقع به بیمار نرسد بیمار عفونت می‌کند و این عفونت‌ها بعد از مدتی تبدیل به بافت‌های عمیق چرکی می‌شود. متأسفانه درحال حاضر به‌دلیل تحریم این پانسمان‌ها از طریق سازمان یونیسف یا وزارت بهداشت با دشواری تهیه می‌شوند. 
هاشمی گلپایگانی درخصوص هزینه درمان این کودکان نیز بیان می‌کند: حداقل برآورد هزینه این کودکان مثل خرید برخی داروها و پمادها بدون در نظر‌‌گیری هزینه‌های درمانی دیگر مثل دندانپزشکی، بالون معده و سایر خدمات ماهی شش میلیون تومان است. نکته جالب اینجاست که بیمه‌ها پماد مورد نیاز این کودکان را جزو اقلام زیبایی حساب می‌کند درحالی که کرم مرطوب‌کننده بیماران ‌ای‌بی‌ کاملا درمانی و برای آنها ضروری است. 

افزایش 11 برابری پرداختی بیماران تالاسمی

یونس عرب، مدیر‌عامل انجمن تالاسمی ایران، در رابطه با وضعیت درمان بیماران تالاسمی و هزینه داروهای این بیماران می‌گوید: بیمار تالاسمی مجبور است در طول ماه دو الی سه هفته یک‌بار فرآورده خونی تزریق می‌کنند و به دلیل تزریق مکرر خون نیازمند داروهایی هستند که آهن اضافی بدن را دفع کند، اگر این آهن اضافی دفع نشود ‌به مرگ زودرس بیمار منجر خواهد شد. 

وی می‌افزاید: به این ترتیب بیمار تالاسمی به دو درمان از ابتدای عمر تا پایان عمرش نیاز دارد که انجام دهد. یکی از این درمان‌ها، تزریق مداوم دو الی سه هفته یک‌بار خون است و درمان دوم تزریق یا استفاده از داروی خوراکی به صورت روزانه است که اگر برای بیمار آمپول تجویز شود ماهانه به طور تقریبی حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ آمپول ‌فرد باید تزریق کند، اگر قرص تجویز شود ماهانه حدود ۱۰۰ تا ۱۸۰ عدد قرص باید مصرف شود. 

عرب با بیان این‌که امروزه ما شرایط بسیار حادی را در کشور به‌دلیل تغییر نرخ ارز داریم، ادامه می‌دهد: در دولت قبل طرح دارو‌یار،‌ طرح بسیار خوبی بود که به‌دلیل همکاری نکردن سازمان‌های بیمه‌گر و سازمان برنامه و بودجه باعث شد پرداخت از جیب بیماران از نرخ 4200 تومانی به نرخ 28 هزار و500 تومانی، یعنی حدود ۱۱ برابر افزایش پیدا کند که این مسأله در کنار عدم حمایت بنیاد بیماری‌های خاص باعث شده تا بیماران هزینه‌های سنگین بیماری تالاسمی را از جیب خود بپردازند. 

اصلاح داروهای زیان‌ده با سیاست‌های جبرانی 

با اجرای سیاست حذف ارز ترجیحی از دارو همزمان با نقش ضعیف سازمان‌های بیمه‌گر پیش‌بینی می‌شد که با تداوم روند فعلی، قیمت دارو بین 7 تا 10 برابر گران خواهد شد. محمد هاشمی، رئیس روابط عمومی سازمان غذا و دارو در گفت‌وگو با جام‌جم در این‌باره می‌گوید: سازمان غذا و دارو تأکید دارد که سیاست‌های اصلاح نظام دارویی کشور با هدف افزایش شفافیت، کاهش وابستگی به ارز ترجیحی و بهبود دسترسی بیماران به داروهای اساسی اجرا شود، هرچند این تغییرات ممکن است در کوتاه‌مدت با چالش‌هایی همراه باشد اما در بلندمدت با هدف ایجاد ثبات در زنجیره تأمین دارو و مدیریت بهتر منابع ارزی دنبال می‌شود. 

وی با بیان این‌که اصلاح داروهای زیان‌ده به دلیل نوسانات اقتصادی و هزینه‌های تولید، امری طبیعی است که با سیاست‌های جبرانی مانند حمایت‌های بیمه‌ای و تخصیص یارانه‌های هدفمند کنترل خواهد شد، می‌افزاید: در حال حاضر، چالش‌هایی مانند تأمین نقدینگی برای شرکت‌های دارویی، زمان‌بندی پرداخت‌های بیمه‌ای و تأمین ارز مورد نیاز برای واردات مواد اولیه، از جمله عواملی هستند که بر بازار دارو تأثیر گذاشته‌اند. سازمان غذا و دارو با همکاری وزارت بهداشت، بیمه‌ها و سایر نهادهای مرتبط در تلاش است تا این چالش‌ها را مدیریت کرده و از ایجاد کمبودهای دارویی جلوگیری کند. 

هاشمی ادامه می‌دهد: دولت در تلاش است تا با اجرای اقداماتی مانند تقویت پوشش بیمه‌ای، تأمین ذخایر استراتژیک داروهای حیاتی و حمایت از تولید داخلی، فشار مالی بر بیماران خاص و صعب‌العلاج را کاهش دهد و دسترسی آنها به داروهای مورد نیاز را تسهیل کند. این سیاست‌ها در راستای کاهش هزینه‌های درمانی برای مردم و ایجاد تعادل بین تأمین پایدار دارو و حفظ قدرت خرید بیماران است. موفقیت این برنامه‌ها نیازمند همکاری نزدیک دولت، بیمه‌ها و بخش خصوصی است.